Rewolucja w bibliotece – historia regału String
Rewolucja w bibliotece - historia regału String
Redakcja: Marta Kowaczyk-Cichoń
Wyobraźmy sobie mebel modułowy, który można dopasować do każdego pomieszczenia. Jest ażurowy, minimalistyczny, a jednocześnie ma charakter i elegancję. Oto system półek String Nilsa i Kajsy Strinningów, koncepcja tak oczywista w swojej formie i funkcjonalności, że ktoś po prostu musiał wpaść na ten pomysł! Wystarczą deski, metalowy stelaż i mamy to – genialnie prosty, praktyczny system regałów, który jest tak elastyczny, że sprawdzi się w kuchni, salonie, bibliotece, biurze, czy każdej innej przestrzeni. To historia mebla, który z właściwą sobie lekkością, trafił do kanonu ponadczasowego skandynawskiego wzornictwa.
Od konkursu do kanonu
Jak każdy dobry projekt, system regałów String powstał w odpowiedzi na realne potrzeby. W 1949 roku wydawnictwo Bonnier ogłosiło konkurs na projekt regałów dopasowanych do szwedzkich domów. Wydawnictwo dostrzegło bowiem problem, który polegał na braku przystępnych mebli do przechowywania i eksponowania domowych księgozbiorów. Wygrywają architekci Nils (Nisse) (1917-2006) i Kajsa Strinning (1922-2017), twórcy projektu modułowych półek do każdego pomieszczenia. Ich innowacyjny system raz na zawsze zmienił oblicze skandynawskiego designu.
Prosty w konstrukcji, niedrogi, łatwy w montażu i instalacji, a do tego zapakowany w płaską paczkę, którą bez trudu może dostarczyć poczta – ten prosty i zarazem rewolucyjny projekt Strinningów wygrywa jednogłośnie konkurs Bonnier, konkurs, na który nadesłano aż 194 zgłoszeń z całego świata.
Z drewna i metalu
Historia głosi, że na pomysł prostej półki Nils wpadł w toalecie, gdzie umieścił konstrukcję z dwóch drabinek, drutu i fornirowanej deski. Prowizoryczny mebel był lekki, stabilny i zaskakująco elegancki, co więcej wysokość półek można było zmieniać w zależności od potrzeb. Nils rozwinął projekt tak, aby można było ułożyć z niego ciąg regałów, dopasowanych do każdego wnętrza. Domowe biblioteki zyskały nagle oddech i nieskończenie wiele możliwości konfiguracji. Rewolucyjne w projekcie jest również to, że półka nie wymaga dodatkowych wsporników, które do tej pory uważane były za obowiązkowy element montażu.
Wysyłając projekt na konkurs, Strinningowie nie zdawali sobie sprawy, że ich mebel przez kolejne dwie dekady będzie najchętniej kupowanym meblem w Szwecji, a jego popularność wkrótce przekroczy granice kraju. Regał przez dziesięciolecia nie stracił nic ze swojej innowacyjności i w XXI wieku na powrót stał się jednym z najbardziej pożądanych projektów w historii designu.
Bingo! Suszarka na ścianie
Małżeństwo rozpoczęło swoją przygodę z designem od projektu suszarki do naczyń. Ich ociekacz był jednym z pierwszych tego typu projektów i szybko stał się szwedzką sensacją. W 1948 roku Nils sprzedał projekt suszarki mężowi kuzynki, który założył firmę Elfa i wdrożył go do produkcji na masową skalę.
Suszarka stała się w Szwecji hitem, a projekt szybko trafił na testy do Hemmets Research Institute. Koncepcja ociekacza miała spory potencjał i projektanci dostali zadanie rozwinięcia jej o kolejne praktyczne produkty: suszarkę ścienną oraz serię drucianych akcesoriów. Strinningowie zaprojektowali więc uchwyty na worki, mydło, a nawet druciane tace do wnętrza szaf, które w tamtych czasach były prawdziwą domową innowacją.
W doborowym towarzystwie
Jest to projekt, który tak organicznie odpowiada na potrzeby codzienności, że jego powstanie wydawało się tylko kwestią czasu.
W latach 50. XX w. projekt regału String trafił do sprzedaży. Pierwszą prestiżową realizacją, w której został wykorzystany była siedziba ONZ w Nowym Jorku, zaprojektowana przez Le Corbusiera i Oscara Niemeyera. Małżeństwo bardzo szybko trafiło do panteonu wizjonerów designu obok Arne Jacobsena, Charlesa i Ray Eamesów, Philippe’a Starcka czy Marcela Breuera, a to wszystko dzięki projektowi skromnej półki na książki.
Koniec dobrej passy
Przez dwie dekady regał String zdobywał najważniejsze nagrody świata designu, ale dobra passa skończyła się, kiedy zmarł Kaj Bonnier. Produkcja przeszła na własność Strinninga, a następnie praktycznie ustała. Projekt regału wyszedł z mody, a małżeństwo wyemigrowało do Szwajcarii.
Powrót w wielkim stylu
W 2004 roku Peter Ernaldsson założył firmę String Furniture i przywrócił projekt Strinningów do designerskiego kanonu. A wszystko za sprawą klienta, który wchodząc do sklepu żony Ernaldssona zapytał o półkę, na której leżał towar. Peter zachwycił się wizją powrotu klasycznego regału, skontaktował się ze Strinningiem i zaoferował projektantowi odkupienie bankrutującej firmy, w zamian za wypłacanie tantiemów rodzinie Nilsa. Strinning zgadził się, a Peter wraz ze wspólnikiem rozpoczęli produkcję. Ten fakt uczcili mniejszą wersją klasyka – regałem String Pocket.
Regał od piwnicy aż po strych
Od lat 50. system String jest jednym z najbardziej popularnych mebli w szwedzkich domach. Mnogość elementów sprawia, że regały String pasują do każdej domowej przestrzeni – od piwnicy, aż po strych.
Dziś String Furniture jest jedynym producentem klasycznych regałów. Firma osiągnęła spektakularny, międzynarodowy sukces. Producent cały czas poszerza ofertę, dopasowując ją do zmieniających się potrzeb współczesnych klientów z zachowaniem oryginalnej konstrukcji. Przez ponad 70 lat nie zmienił się także niepowtarzalny design regałów String, który łączy piękno, prostotę, funkcjonalność i innowacyjność.